Kultowe „stopiątki” zaczęły wozić pasażerów wiosną 1975 roku. Początkowo kursowały jako wagony pojedyncze. W miarę dostaw kolejnych wagonów łączono je w składy podwójne, a od 1985 roku w potrójne. Od 1979 roku dostarczano nowocześniejszą wersję – 105Na. Epoka tramwajów generacji 105N trwała nieprzerwanie przez 46 lat.

Konstruktorom przy projektowaniu tych tramwajów przyświecało hasło „mniej stali, więcej szkła”, co nadało wagonom nowoczesny wygląd. Często nazywano je akwariami. Od pierwszej dostawy 5 marca 1975 roku do Gdańska trafiły aż 272 wagony generacji 105N przeznaczone do obsługi linii pasażerskich oraz dwa gospodarcze.

Ponieważ „stopiątki” woziły pasażerów przez prawie pół wieku, kiedy nastał ich kres uroczyście je pożegnano. Swoją służbę zakończyły 4 marca 2021 roku na linii nr 8 funkcjonującej na trasie Jelitkowo – Stogi Plaża. W 2000 roku skład wagonów 105Na 1300+1299+1309 przeszedł kapitalny remont we wrocławskiej firmie Protram. Zastosowano nowy rodzaj napędu i malaturę typową dla ówczesnego ZKM. W 2019 roku, z okazji 30. rocznicy pierwszych wolnych wyborów w Polsce, skład został przemalowany w barwy typowe dla lat ’80.

Po wycofaniu wagonów generacji 105N ze służby, pełni funkcję składu historycznego.

Fot. Piotr Mikołajczak